100 METRO (Libro en papel)

de RAMON SAIZARBITORIA

Sinopsis

Lehenengo argitalpenetik hogei urte pasa diren honetan, nekezaurkituko dugu 100 metro irakurri ez duen euskal literaturzalerik.Nobelak orain artean izan dituen hamar argitalpenak edo lau itzulpenak geurean soilik bakanen batzuek duten arrakastaren lekuko dira.Diktaduraren zentsoreen aginduz, 1974ko argitarapena sekuestratu eginzuten. 1976an amnistiatu ondoren iritsi zen nobela irakurleeneskuetara. 1985ean Alfonso Ungriaren zuzendaritzapean nobelaren izenbera daraman filmea egin zen. Eskuetan duzuen hau 10. edizioa da, etaeskubide osoz gure klasikoetako bat dagoeneko. Zerraldo erori arteihesleak ibilitako azken 100 metroek iradokitzen dute nobelangiza-dimentsioaren alderdirik intimoen eta sakonena. Bakardade horiareagotzea baizik ez dute helburu heriotzaren gertalekutik kanporatxertatutako flash indiferenteago edo sentiberagoek, beti ereheriotzaren mugatik honantzago daudenak. Harantzago heriotzarenunibertsoa hasten baita, bizitzaren azken irudi eta oroitzapeniheskorrak ere sustengu baten bila gertatzen diren espazioa. Halabehar kapritxosoenak iheslearen inkontrura erakarritako testigu anonimoabihurtuko da nobelan zehar protagonistaren abenturaren ardatz. Harkerakarriko du beregana iheslearen ahalegina eta azken borondatea eta,bidenabar, narrazioarenak. Hari eskainiko dizkio ihesleak, maitasunerritual trajiko baten aurrean bageunde bezala, bere bizitza ofrendan. Maitale bitxi eta anbibalentea izaki ordea lekuko hori, izan ere,biak daude, iheslea eta lekukoa, maiz bizitza bera ere zaletua denharreman ironiko itsu batean giltzapetuta. Protagonista bakarrik dagobere patu tristearen aurrean, eta zu, irakurle, espektadore izaterabehartuta zaude. Seguru nobela irakurri ostean, poetak esan zuenbezala, begi eta bihotz berriez ikusiko duzula mundua.